ՀԱՅ ENG РУС
Մեր մասին
Տնօրինություն, վարչական անձնակազմ
Ինստիտուտի գրադարան և հրապարակումներ
Նորություններ
Հայտարարություններ
Արևելագիտությունը Հայաստանում
Երիտասարդ արևելագետ
Գիտական խորհուրդ
Ասպիրանտուրա և մագիստրատուրա
Միջազգային կապեր
Կապ մեզ հետ
Նորություններ
04.03.2016
Սույն թվականի մարտի 4-ին ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտում տեղի ունեցավ արդի հիմնախնդիրներին նվիրված կլոր սեղան քննարկումների հերթական նիստը: Քննարկվեց ‘’Իրանի Իսլամական հանրապետությունում փետրվարի 26-ին տեղի ունեցած Խորհրդարանի և Փորձագետների խորհրդի ընտրությունների արդյունքները, տրվեցին գնահատականներ:

Հիմնական բանախոսներն էին` պ.գ.թ., դոցենտ Գոհար Իսկանդարյանը, բ.գ.թ. Արմեն Իսրայելյանը և պ.գ.թ. Նազելի Նավասարդյանը:

ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտի տնօրեն` ակադեմիկոս Ռուբեն Սաֆրաստյանը, ներկայացնելով բանախոսներին` կարևորեց թեմայի արդիականությունը, մասնավորապես Իրանի շուրջ ստեղծված նոր իրադրության համատեքստում ընտրությունների արդյունքների ազդեցությունն Իրանի ներքին և արտաքին քաղաքականության վրա: Խիստ կարևորվեց նաև Հայաստանի համար Իրանի շուրջ վերջին դրական ֆոնի վրա տեղի ունեցող զարգացումները:

Գոհար Իսկանդարյանը հիմնականում ներկայացրեց Իրանում տեղի ունեցած` Մեջլիսի և Փորձագետների խորհրդի ընտրություննրի ընթացքը, որտեղ նշեց,որ Իրանը վերջին 36 տարիների ընթացքում, ձևավորել է իր ուրույն ընտրական կարգը, որը ի դեպ նման չէ աշխարհի ոչ մի ընտրական համակարգին: Այստեղ թեկնածուները առաջադրվում են ոչ թե կուսակցություններոից, այլ հիմնականում հարում են այս կամ այն ճամբարներին, անհատներին: Սակայն իրանագետի ուշադրության կենտրոնացված էր հիմնականում իրանահայության ընտրության իրավունքի և Իրանի Մեջլիսի երկու հայ թեկնածուների գործունեությունը: Ըստ բանախոսի Մեջլիսում ընդգրկված երկու հայ պատգամավորների հիմնական գործառույթն է վերհանել հայ համայնքին վերաբերող խնդիրները և դրանց լուծում տալ իրենց հնարավոր խողովակներով, այդ խնդիրները հիմնականում վերաբերում են` հայկական դպրոցներին, կրոնի ու հայոց լեզվի դասավանդմանը: Հիշատակության է արժանի նաև երկար տարիներ տևած կրոնական փոքրամասնություններին հատուկ՝ ավանդույթների, հավաքների, ծեսերի, իրավական ու դատական-ժառանգական տարբեր իրավունքների օրենսդրական դաշտում շահեկան վիճակում ամրագրելու շուրջ իրականացրած աշխատանքները: Բանախոսը կարևորեց այն աշխատանքները ևս, որ տարվել էր պատգամավորների կողմից Իրանում գոյություն ունեցող արյան գնի շուրջ: Մինչ այդ տարբեր չափանիշներով էր գնահատվում քրիստոնիայի և մահմեդականների արյան գինը, որն առավել հայտնի է իբրև դիե-ի հավասարության օրենք:

Արմեն Իսրայելյանի ելույթն ամբողջությամբ նվիրված էր ԻԻՀ Փորձագետների խորհրդի 5-րդ գումարման ընտրություններին, որտեղ նա հանգամանալի կերպով ներկայացրեց այդ խորհրդի կառուցվածքն ու գործառույթները, ընտրությունների արդյունքները, ինչպես նաև անդրադարձավ Իրանի հաջորդ հոգևոր առաջնորդի հավանական թեկնածուներին: Ըստ բանախոսի Փորձագետների խորհրդի ընտրություններին մասնակցության հայտ ներկայացրած 795 թեկնածուներից միայն 161 անձ է արժանացել Պահապան խորհրդի հավանությանը:
Իսրայելյանի ներկայացրած տվյալների համաձայն՝ հոգևոր առաջնորդ ընտրելու գործառույթով օժտված Փորձագետների խորհրդի 88 հոգանոց կազմն ընտրությունների արդյունքում հետևյալ պատկերն է ստացել՝
27 մանդատ ստացել են պահպանողականները (30%)
20 մանդատ ստացել են բարեփոխականները (23%)
6 մանդատ անկախ փորձագետները (7%)
35 մանդատ ստացել են պահպանողականների և բարեփոխականների ընդհանուր աջակցությունը վայելող թեկնածուները (40%):
Իրանագետը նաև ներկայացրեց այն հնարավոր թեկնածուներին, որոնք կարող են մասնակցել հոգևոր առաջնորդի հաջորդ ընտրություններում. Նրանք են` Հաշեմի Շահռուդին, Սադեղ Արդեշիր Լարիջանին, Ղոլամ Հոսեյն Էժեին:

Նազելի Նավասարդյանը քննական առարկա էր դարձրել ԻԻՀ ընտրական համակարգի առաձնահատկությունները և 10-րդ գումարման մեջլիսի ընտրությունների արդյունքերը: Նրա խոսքի համաձայն` Մեջլիսի ընտրությունների ընթացքում թեկնածուներն առաջադրվելով՝ անցնում են բազմափուլ ֆիլտրացիոն գործընթաց, ինչը թույլ է տալիս էապես կրճատել և զտել բուն ընտրարշավին մասնակցող թեկնածուների թե՛ թվաքանակը, թե՛ կազմը: Բանախոսը փաստում է, որ Իրանում եվրոպական տիպի կուսակցությունների բացակայության պայմաններում, զարգացել և ձևավորել է ֆրակցիոն համակարգը, որը պայմանականորեն բաժանվում է պահպանողական և բարեփոխիչների ճամբարների` իրանական բարդ և բազմաշերտ քաղաքական համակարգն ավելի ընկալելի դարձնելու նպատակով: Ֆրակցիաներին հարող քաղաքական գործիչները հիմնականում համախմբվում են այս կամ այն հեղինակավոր գործչի շուրջ՝ պայմանավորված է սոցիալական, տնտեսական, արտաքին քաղաքական ոլորտների խնդիրների նկատմամբ իրենց մոտեցումներով: Արդյունքում` 2004 թ. ի վեր պահպանողականների երբեմնի գերակա դիրքերը Մեջլիսում սասանվեցին: Միաժամանակ նշվեց, որ Մեջլիսի վերջնական ձեւավորման համար որոշիչ նշանակություն կունենա 62 տեղ զբաղեցրած անկախ և գրեթե նույն քանակությամբ երկրորդ փուլ անցած պատգամավորների քաղաքական կողմնոոշումները:

Ավելի քան երկու ժամ տևած քննարկման ընթացքում հետաքրքիր և ուշագրավ դիտարկումներով, հարցադրումներով և կարծիքներով կիսվեցին նաև պ.գ.դ, պրոֆեսոր Վահան Բայբուրդյանը, բ.գ.թ. Վարդան Ոսկանյանը, պ.գ.թ. Ռուդիկ Յարալյանը, Աննա Գևորգյանը և այլք:

. title=
Copyright © 2008-2024; The Institute of Oriental Studies.All rights reserved.
The website was developed under the sponsorship of Rouben Karapetyan, Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Armenia in the Arab Republic of Egypt.
Designed by G.Pashayan
Coding by G.Petrosyan (CLN)