ՀՀ ԳԱԱ ԱՐԵՎԵԼԱԳԻՏՈՒԹՅԱՆ ԻՆՍՏԻՏՈՒՏ
INSTITUTE OF ORIENTAL STUDIES OF NAS RA
Միքայելյան Տիգրան Լեոնիդի
ՊաշտոնԳիտաշխատող

Կրթություն

1983-1991 թթ․ ԵՊՀ Արևելագիտության ֆակուլտետ, Արաբական բաժին
1989-1990 թթ․ Դամասկոսի Օտարերկրացիների համար արաբերենի դասավանդման ինստիտուտ, Դամասկոս, Սիրայի Արաբական Հանրապետություն
1993-1997 – ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտ, ասպիրանտուրա

Հետազոտությունների ոլորտները

Միջին Արևելքի միջնադարյան պատմություն
Հայաստանի միջնադարյան պատմություն
Հայ-արաբական, հայ-իրանական, հայ և հարևան մուսուլման ժողովուրդների փոխհարաբերություններ միջնադարում, ուշմիջնադարում և նոր ժամանակներում
Հայաստանի արաբատառ վիմագրական ժառանգություն
Մուսուլման/թյուրքալեզու էթնիկ խմբերի ներթափանցում Արևելյան Հայաստան

Զեկուցումներ

Стереотипы о разных народах в средневековых арабских источниках, The Second International Scholarly Conference (Challenges and Tendencies in Humanity) November 24-25, 2022, Scientia Scholalry Journal, Tbilisi, Georgia;
Կանայք Հայաստանի Հանրապետության տարածքում արաբատառ արձանագրություններում, «Կինը Արևելքում» գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ, Երևան, 2022 թ., 22-23 սեպտեմբեր:
Պարսկերենը Հայաստանի միջնադարյան վիմագիր արձանագրությունների լեզու, Միջազգային գիտաժողով ՀՀ ԳԱԱ–ում նվիրված Հայաստանի և Իրանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակին, փետրվարի 8-9, 2022։
Սարավանի (Թերփ, Վայոց ձոր) հնագույն հայկական խոյակերպ տապանաքարի վերահայտնաբերումը, «Շիրակի պատմամշակութային ժառանգությունը. Հայագիտության արդի հիմնահարցեր» 11-րդ միջազգային գիտաժողով՝ նվիրված ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնի հիմնադրման 25-ամյակին Գյումրի, 23-25-ը սեպտեմբերի 2022;
Հայաստանի Հանրապետության տարածքում արաբատառ վիմագիր արձանագրություններ, «Հոգևոր Շիրակ»․ պատմական ուղի և արդիականություն միջազգային գիտաժողով՝ նվիրված Հայ Առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի ստեղծման 100-ամյակին, 17-18 նոյեմբերի, 2021թ., ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն:
Դվինից գտնված արաբատառ արձանագրություններով խեցեղեն, ՀՀ անկախության 30-ամյակին նվիրված եռօրյա գիտաժողով, սեպտեմբերի 28-30, 2021, Երևան, Հայաստանի պատմության թանգարան:
Լեզվական իրավիճակը Վրաստանի Մառնեուլիի շրջանի հայաբնակ գյուղերում (Կարմիր գյուղի օրինակով), «Ջահուկյանական ընթերցումներ-21», ՀՀ ԳԱԱ լեզվի ինստիտուտ, հունիսի 24-25, 2021թ:
«Դվինի պեղումներից գտնված արաբատառ արձանագրությունները», Արևելյան ազբյուրագիտությունը և պատմագիտությունը ԻԱ դարասկզբի Հայաստանում, Միջազգային գիտաժողով նվիրված հայագետ արևելագետ Արամ Տեր-Ղևոնդյանի (1928-1988) ծննդյան 90-ամյակին, 2019 թ., հունիսի 20-22, Երևան:
«Կանանց վերաբերյալ կարծրատիպերը միջնադարյան մուսուլմանաական աղբյուրներում», «Կինը արևելքում» հանրապետական գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագտության ինստիտուտ, 2019 դեկտեմբերի 16-17:
Персидская надпись на Агаракадзорском мосту, Международно-практическая конференция, посвященная 30-летию Независимости Республики Казахстан: «Гуманитарные науки в эпоху глобализации: Исследования и решения», Южно-казахстанский университет имени М.Ауэзова, 2021, հունիսի 8, զեկուցում պլենար նիստին (առցանց)։
Образы нароов в средневековых арабских источниках, Ислам в мультикультурном мире: межконфессиональное согласие и преодоление радикализма. VI Казанский международный научный форум, Казань, 17–18 декабря 2016 г., Казанский федеральный университет.
Арабописьменные эпиграфические надписи на территории Республики Армения, 2-ой Казанский международный научный форум «Ислам в мультикультурном мире», Казань, 29-31 октября, 2012, Казанский федеральный университет.
Հովհաննես Օձնեցին և արաբները Հայաստանի քաղաքնրում , Սուրբ Հովհան Օձնեցին և իր ժամանակը, Գիտաժողով, 2003թ․ հունիսի 3-5, Հաղպատի վանք, կազմակերպիչ՝ Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ եկեղեցու Գուգարքի թեմ:
Թյուրք վարձկանները Բյուզանդիայի բանակներում (VIII-XI դդ)․, Երիտասարդ արևելագետների XVIII գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ, 1997։
Ստրուկ-զինվորականների (ղուլամների) ինստիտուտը իսլամում, Երիտասարդ արևելագետների XVII գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ, Երևան, 1996։

Մասնագիտական գործունեություն

ՀՀ ԳԱԱ Արևելագիտության ինստիտուտ, Աղբյուրագիտության և պատմագրության բաժին

Պարգևատրումներ, մրցանակներ, դրամաշնորհներ

Study of Islamic Epigraphic Monuments and Inscriptions in Aragatsotn, Vayots Dzor and Syunik Regions of the Republic of Armenia, Max van Berchem Foundation, Switzerland, 2019 (Հ. Մելքոնյանի հետ համատեղ);
Study and Publishing of Persian Inscriptions of Armenia, Iran Foundation, UK, London, 2003 (Հ. Մելքոնյանի հետ համատեղ)

Գիտաժողովների մասնակցություն

The Second International Scholarly Conference (Challenges and Tendencies in Humanity) November 24-25, 2022:
«Կինը Արևելքում» գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ, Երևան, 2022 թ., 22-23 սեպտեմբեր:
Միջազգային գիտաժողով ՀՀ ԳԱԱ–ում նվիրված Հայաստանի և Իրանի միջև դիվանագիտական հարաբերությունների հաստատման 30-ամյակին, փետրվարի 8-9, 2022։
«Շիրակի պատմամշակութային ժառանգությունը. Հայագիտության արդի հիմնահարցեր» 11-րդ միջազգային գիտաժողով՝ նվիրված ՀՀ ԳԱԱ Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոնի հիմնադրման 25-ամյակին Գյումրի, 23-25-ը սեպտեմբերի, 2022
«Հոգևոր Շիրակ»․ պատմական ուղի և արդիականություն միջազգային գիտաժողով՝ նվիրված Հայ Առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի ստեղծման 100-ամյակին, 17-18 նոյեմբերի, 2021թ., ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն:
«Ջահուկյանական ընթերցումներ-21», ՀՀ ԳԱԱ լեզվի ինստիտուտ, հունիսի 24-25, 2021թ:
Արևելյան ազբյուրագիտությունը և պատմագիտությունը ԻԱ դարասկզբի Հայաստանում, Միջազգային գիտաժողով նվիրված հայագետ արևելագետ Արամ Տեր-Ղևոնդյանի (1928-1988) ծննդյան 90-ամյակին, 2019 թ., հունիսի 20-22, Երևան:
«Կինը արևելքում» հանրապետական գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագտության ինստիտուտ, 2019 դեկտեմբերի 16-17:
Международно-практическая конференция, посвященная 30-летию Независимости Республики Казахстан: «Гуманитарные науки в эпоху глобализации: Исследования и решения», Южно-казахстанский университет имени М.Ауэзова, 2021, հունիսի 8, (առցանց)։
VI Казанский международный научный форум, Казань, 17–18 декабря 2016 г., Казанский федеральный университет.
2-ой Казанский международный научный форум «Ислам в мультикультурном мире», Казань, 29-31 октября, 2012, Казанский федеральный университет.
Սուրբ Հովհան Օձնեցին և իր ժամանակը, Գիտաժողով, 2003թ․ հունիսի 3-5, Հաղպատի վանք, Հայաստանյայց Առաքելական Սուրբ Եկեղեցու Գուգարաց թեմ:
Երիտասարդ արևելագետների XVIII գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ, 1997:
Երիտասարդ արևելագետների XVII գիտաժողով, ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտ, Երևան, 1996։

Հրատարակված հոդվածների ցանկ

Կանայք Հայաստանի Հանրապետության տարածքից հայտնաբերված արաբատառ արձանագրություններում, Կինը Արևելքում, Երևան, 2/2023
Persian as A Language of Medieval Epigraphic Inscriptions of Armenia, Հայաստան-Իրան. Պատմական անցյալը և ներկան, Միջազգային գիտաժողովի նյութեր, Հոդվածների ժողովածու, համար 2, Երևան, 2022, 320-333:
Լեզվական իրավիճակը Վրաստանի Մառնեուլիի շրջանի հայաբնակ գյուղերում (Կարմիր գյուղի օրինակով), Ջահուկյանական ընթերցումներ, 1(16), 2021, ՀՀ ԳԱԱ Հ.Աճառյանի անվան լեզվի ինստիտուտ, Երևան, 2021, 116-125:
Կանանց վերաբերյալ կարծրատիպերը միջնադարյան մուսուլմանական աղբյուրներում, Կինը Արևելքում, Երևան, 2021, էջ 115-123:
Персидская надпись на Агаракадзорском мосту, Материалы Международно-практической конференции «Гуманитарные науки в эпоху глобализации: Исследования и решения», посвященной 30-летию независимости Республики Казахстан, 2021, 167-170.
Հայաստանի Հանրապետության տարածքում արաբատառ վիմագիր արձանագրություններ, Հոդվածների ժողովածու «Հոգևոր Շիրակ»․ պատմական ուղի և արդիականություն միջազգային գիտաժողով՝ նվիրված Հայ Առաքելական եկեղեցու Շիրակի թեմի ստեղծման 100-ամյակին, 17-18 նոյեմբերի, ՀՀ Գիտությունների ազգային ակադեմիա, Շիրակի հայագիտական հետազոտությունների կենտրոն, 2020, Գյումրի, 138-144։
Ագարակաձորի կամրջի պարսկերեն արձանագրությունը, ՄՄԱԵԺ, XXXII, Բ, 2019, 338-349:
Բջնիի ամրոցի XII դարի նորահայտ պարսկերեն արձանագրությունը, ՄՄԱԵԺ, XXXII, Ա, 2019, 324-333:
Арабописьменные эпиграфические надписи на территории Республики Армения, Сборник статей по материалам 2-ого Казанского международного научного форума «Ислам в мультикультурном мире», Казань, 2013, с. 63-64:
Арабописьменные эпиграфические надписи на территории Республики Армения, Научный мир Казахстана, Шымкент, 2011, с. 74 -80;
Armenian Ram-Shaped Stones, Aramazd Armenian Journal of Near Eastern Studies, Volume IV, Issue I, Yerevan, 2009, p. 148-206;
Լեռնարոտ գյուղի (Արագածոտնի մարզ) մոտակա ջրանցքի պարսկերեն արձանագրությունը, ՄՄԱԵԺ XXIII, Երևան, 2007, էջ 279-282։
Խոյակերպ տապանաքարեր Սիսիանից, ՄՄԱԵԺ XXIII, Երևան, 2004, էջ 226-233։
Նորահայտ միջնադարյան տապանաքար Մարտունուց, ՄՄԱԵԺ XXII, Երևան, 2003, էջ 226-233։
Մեմորիալ հուշարձաններ Սիսիանից, Գիտություն և տեխնիկա, 08 (492) – Օգոստոս, 2004, էջ 12-18:
Հովհաննես Օձնեցին և արաբները Հայաստանի քաղաքներում (Ը դարի կեսեր), Սուրբ Հովհան Օձնեցին և իր ժամանակը, 2003թ․ հունիսի 3-5, Հաղպատի վանք, Գիտաժողովի նյութեր, Ս․Էջմիածին, 2004, էջ 27-35:
Հայաստանի քաղաքներում արաբների հաստատման շուրջ, Միջին Արևելք, Հոդվածների ժողովածու, Երևան, 2002, էջ 44-52։
Ազգերի կերպարները միջնադարյան արաբալեզու աղբյուրներում (IX-XI դդ․), ՄՄԱԵԺ XIX, Երևան, 2000, էջ 188-195։
Ստրուկ-զինվորականության ծագման ակունքների որոշ ասպեկտների շուրջ, ՄՄԱԵԺ XVIII, Երևան, 1999 էջ 141-150։
1071-1081թթ․ թյուրքերի զանգվածային ներթափանցումը Փոքր Ասիա և բյուզանդական ներքին հակամարտությունները, ՄՄԱԵԺ XVII, Երևան, 1998, էջ 96-108.